Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia (Bộ Công Thương) vừa công bố loạt quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với ba doanh nghiệp kinh doanh vàng lớn tại Việt Nam, gồm: Công ty TNHH MTV Vàng bạc Đá quý Sài Gòn (SJC), Công ty Cổ phần Tập đoàn Vàng bạc Đá quý Doji và Công ty TNHH Bảo Tín Minh Châu.
Theo cơ quan điều tra vụ việc cạnh tranh, các doanh nghiệp này đã có hành vi đưa thông tin gây nhầm lẫn cho khách hàng về sản phẩm nhằm thu hút khách của đối thủ. Hành vi trên vi phạm quy định tại Điểm a, Khoản 5, Điều 45 Luật Cạnh tranh. Với vi phạm này, mỗi doanh nghiệp bị xử phạt hành chính 200 triệu đồng.
Ngoài mức phạt tiền, các doanh nghiệp buộc phải cải chính công khai thông tin sai lệch trên trang web chính thức của mình. Cụ thể, Bảo Tín Minh Châu phải đăng cải chính thông tin tại địa chỉ https://btmc.vn, Công ty TNHH MTV Vàng bạc Đá quý Sài Gòn (SJC) tại https://sjc.com.vn và Công ty Cổ phần Tập đoàn Vàng bạc Đá quý Doji tại https://doji.vn. Đây là yêu cầu bắt buộc nhằm đảm bảo quyền lợi người tiêu dùng và khôi phục tính minh bạch trên thị trường vàng.
Không chỉ bị xử lý vì cạnh tranh không lành mạnh, cả ba doanh nghiệp này cùng một số đơn vị khác cũng từng nằm trong diện thanh tra diện rộng của Ngân hàng Nhà nước (NHNN). Trước đó, Thanh tra NHNN đã tiến hành kiểm tra việc chấp hành chính sách, pháp luật trong hoạt động kinh doanh vàng tại các doanh nghiệp: SJC, PNJ, Bảo Tín Minh Châu, Doji, cùng hai ngân hàng thương mại là Eximbank và TPBank.
Kết quả thanh tra cho thấy hàng loạt sai phạm liên quan đến chế độ thông tin, báo cáo mua bán vàng miếng cũng như công tác phòng, chống rửa tiền. Trên cơ sở đó, Chánh Thanh tra NHNN đã ban hành quyết định xử phạt hành chính đối với nhiều doanh nghiệp.
Trong số này, Bảo Tín Minh Châu bị phạt 2,64 tỷ đồng, mức phạt cao nhất. SJC bị xử phạt 2,14 tỷ đồng, PNJ 1,34 tỷ đồng, còn Doji là 1,365 tỷ đồng. Hai ngân hàng Eximbank và TPBank cũng bị xử phạt từ 380 đến 400 triệu đồng mỗi đơn vị.
Đây là những con số phản ánh mức độ nghiêm trọng trong công tác quản lý, tuân thủ pháp luật của các “ông lớn” ngành vàng, vốn đang chiếm thị phần lớn và ảnh hưởng trực tiếp đến hàng triệu người tiêu dùng.
Đáng chú ý, ngay sau khi kết thúc thanh tra, Ngân hàng Nhà nước cũng đã có văn bản chuyển thông tin vụ việc vi phạm về chế độ hóa đơn, chứng từ kế toán, thuế có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự tại các doanh nghiệp nói trên sang Bộ Công an để xác minh, điều tra, xử lý.
Động thái này cho thấy cơ quan quản lý nhà nước không chỉ dừng lại ở việc xử phạt hành chính mà còn đặt vấn đề truy cứu trách nhiệm hình sự nếu phát hiện yếu tố cố ý gian lận, trốn thuế hoặc hợp thức hóa giao dịch bất hợp pháp.
Trong bối cảnh thị trường vàng trong nước thường xuyên biến động, các doanh nghiệp lớn như SJC, Doji, Bảo Tín Minh Châu và PNJ có vai trò chi phối đáng kể. Do đó, bất kỳ hành vi vi phạm nào của các đơn vị này đều có thể tác động trực tiếp tới tâm lý và quyền lợi của người dân.
Việc Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia cùng Ngân hàng Nhà nước đồng loạt xử lý nghiêm các sai phạm được xem là thông điệp mạnh mẽ nhằm lập lại kỷ cương, tạo lập môi trường kinh doanh minh bạch, công bằng. Đồng thời, qua đây cũng đặt ra yêu cầu cấp thiết đối với các doanh nghiệp vàng: phải tuân thủ nghiêm ngặt quy định pháp luật, minh bạch thông tin và đảm bảo cạnh tranh lành mạnh.
Trong tương lai gần, kết quả xác minh từ phía Bộ Công an sẽ tiếp tục làm rõ trách nhiệm pháp lý của từng doanh nghiệp. Đây cũng là cơ sở để cơ quan quản lý ban hành thêm các biện pháp giám sát, siết chặt hoạt động kinh doanh vàng; lĩnh vực vốn nhạy cảm, dễ phát sinh tiêu cực nếu thiếu kiểm soát./.
