Trong đó, xác định xây dựng hệ thống y tế công bằng, chất lượng, hiệu quả, bền vững, để làm tốt công tác chăm sóc sức khỏe của nhân dân và hội nhập quốc tế.
Cách tiếp cận mới trong quản trị ngành y
Dự thảo Báo cáo chính trị của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII đánh giá công tác chăm sóc sức khỏe nhân dân có bước phát triển tích cực, chất lượng được nâng lên, kiểm soát tốt các loại dịch bệnh, làm chủ nhiều công nghệ, kỹ thuật y học tiên tiến... Tuy nhiên, dịch vụ y tế còn nhiều hạn chế, nhất là y tế cơ sở, y tế dự phòng. Những hạn chế của công tác chăm sóc sức khỏe nhân dân được chỉ ra là: Chất lượng dịch vụ y tế chưa đồng đều giữa các vùng, miền; cơ chế tài chính và chính sách tự chủ bệnh viện còn nhiều vướng mắc; tình trạng quá tải ở bệnh viện tuyến trung ương vẫn diễn ra; đội ngũ nhân lực y tế, nhất là tại tuyến cơ sở và vùng khó khăn, vẫn còn thiếu cả về số lượng và chất lượng… Những hạn chế này chính là điểm nghẽn cần sớm tháo gỡ để ngành y tế có thể phát triển nhanh, bền vững và hội nhập sâu với thế giới.
Các chuyên gia y tế chỉ rõ, trong giai đoạn phát triển mới, hệ thống y tế cần thực hiện tốt đồng thời cả ba vai trò: Là trụ cột vững chắc về an sinh xã hội và phát triển con người; là lá chắn tin cậy bảo đảm an ninh y tế; là ngành dịch vụ đặc biệt đóng góp vào tăng trưởng kinh tế. Sự phát triển của hệ thống y tế cần đồng hành cùng quá trình phát triển kinh tế-xã hội. Trước hết, hệ thống y tế phải được phát triển tương xứng với sự phát triển kinh tế-xã hội chung của đất nước với mục tiêu cụ thể đến năm 2030 và năm 2045. Bên cạnh việc đóng góp tích cực và hiệu quả vào quá trình phát triển kinh tế-xã hội, hệ thống y tế cũng cần lan tỏa, giúp người dân được thụ hưởng những thành quả của quá trình tăng trưởng kinh tế thông qua các dịch vụ chăm sóc sức khỏe chất lượng với đặc trưng là dịch vụ xã hội cơ bản, thiết yếu, mang lại lợi ích trực tiếp và dễ nhận biết.
Để có thể phát triển một cách hiệu quả và bền vững trong tương lai, trong bối cảnh có nhiều cơ hội và thách thức đan xen, hệ thống y tế cần nhận diện, tận dụng tốt những cơ hội và giải quyết hiệu quả những thách thức của môi trường bên ngoài cũng như bên trong mà hệ thống y tế đang đối mặt. Trong giai đoạn phát triển mới, toàn bộ các cấu phần cơ bản của hệ thống y tế đều cần được đổi mới, cải tiến liên tục trong một khung cấu trúc thống nhất, bảo đảm sự tương tác hiệu quả giữa các thành tố này để tối ưu hóa tác động chung mong muốn.
Điểm khởi đầu có yếu tố quyết định, đó là đổi mới mạnh mẽ tư duy quản trị ngành y tế, cần chuyển đổi tư duy quản trị tuyến tính, quản trị dựa vào kinh nghiệm sang quản trị dựa trên bằng chứng khoa học; nâng cao tính minh bạch và trách nhiệm giải trình. Thực hiện đồng bộ các giải pháp ngắn hạn cũng như lâu dài giải quyết tình huống. Cùng với kế thừa định hướng công bằng, hiệu quả, chất lượng và hội nhập, hệ thống y tế cần từng bước chuyển đổi mô hình hệ thống y tế giá rẻ (có độ bao phủ rộng, chi phí thấp nhưng chất lượng hạn chế) sang mô hình hệ thống y tế hiệu quả với chi phí hợp lý (bảo đảm diện bao phủ rộng khắp, chất lượng được cải thiện liên tục với chi phí phù hợp)…
Phát triển y tế mang tính nền tảng và dài hạn
Trong bối cảnh thế giới có nhiều bất định, khi dịch bệnh mới nổi, già hóa dân số và biến đổi khí hậu cùng lúc thử thách năng lực của mọi hệ thống y tế, Việt Nam đang lựa chọn một chiến lược phát triển mang tính nền tảng và dài hạn. Dự thảo các văn kiện trình Đại hội XIV đã chỉ rõ: Xây dựng hệ thống y tế công bằng, chất lượng, hiệu quả, bền vững; triển khai thực hiện hiệu quả chương trình mục tiêu quốc gia về chăm sóc sức khỏe, dân số và phát triển...; mọi người dân được tiếp cận, sử dụng dịch vụ chăm sóc sức khỏe ban đầu có chất lượng và được khám sức khỏe miễn phí ít nhất mỗi năm một lần.
| Việc chuyển mạnh từ tư duy chữa bệnh sang tư duy phòng bệnh, coi y tế dự phòng và y tế cơ sở là nền tảng cần được cụ thể hóa bằng những giải pháp để mỗi người dân được quản lý sức khỏe theo vòng đời. Tư tưởng đó được xem là định hướng quốc gia, nơi sức khỏe được gìn giữ trước khi phải chữa trị, và con người được đặt ở trung tâm của hệ sinh thái y tế toàn diện. |
Việc chuyển mạnh từ tư duy chữa bệnh sang tư duy phòng bệnh, coi y tế dự phòng và y tế cơ sở là nền tảng cần được cụ thể hóa bằng những giải pháp để mỗi người dân được quản lý sức khỏe theo vòng đời. Tư tưởng đó được xem là định hướng quốc gia, nơi sức khỏe được gìn giữ trước khi phải chữa trị, và con người được đặt ở trung tâm của hệ sinh thái y tế toàn diện.
Toàn ngành y tế cũng như mỗi đơn vị cần xác định việc ứng dụng khoa học-công nghệ, thực hiện chuyển đổi số là yêu cầu bắt buộc; bám sát Nghị quyết số 57-NQ/TW để thúc đẩy mạnh mẽ chuyển đổi số y tế toàn diện... đầu tư vào phát triển công nghệ y tế số, hoàn thành hồ sơ sức khỏe điện tử toàn dân, sử dụng hồ sơ bệnh án điện tử, phát triển mô hình bệnh viện số, bác sĩ số, xây dựng Nền tảng dữ liệu y tế và Trung tâm dữ liệu y tế quốc gia. Đặc biệt ứng dụng mạnh mẽ trí tuệ nhân tạo (AI), dữ liệu lớn (Big Data) và Internet vạn vật (IoT) trong chẩn đoán, điều trị, dự báo dịch bệnh và cá thể hóa chăm sóc sức khỏe. Đó chính là những chìa khóa mở đường cho nền y tế hiện đại, nhân văn và thông minh, hướng tới chăm sóc sức khỏe toàn diện, liên tục.
Dự thảo các văn kiện trình Đại hội XIV và Nghị quyết số 72-NQ/TW xác định mục tiêu “miễn viện phí” cho người dân. Để làm được điều đó cần cải cách mạnh mẽ cơ chế tài chính y tế để có nguồn lực bảo đảm cho chăm sóc sức khỏe nhân dân. Và một nền y tế nhân văn, hiện đại và bền vững không chỉ đòi hỏi công nghệ tiên tiến, mà trước hết phải có con người, đó là những thầy thuốc có tâm, có tầm, có đạo đức nghề nghiệp. Do vậy, cần có chính sách đột phá về đào tạo, bồi dưỡng cũng như luân chuyển... nhằm hướng tới mục tiêu để mọi người dân được chăm sóc sức khỏe tốt nhất, công bằng nhất, ngay tại nơi mình sinh sống.
