Sáng 4/11, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 10, Quốc hội thảo luận tại tổ về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Lý lịch tư pháp.
Thảo luận tại tổ, các đại biểu Quốc hội nhận định các điểm mới trong dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Lý lịch tư pháp đã cơ bản bám sát thực tiễn; đáp ứng được yêu cầu đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ trong xây dựng cơ sở dữ liệu, cắt giảm các thủ tục hành chính.
Đề nghị mở rộng thêm thẩm quyền cấp phiếu lý lịch tư pháp đến công an cấp xã
Về phân loại Phiếu lý lịch tư pháp, đại biểu Vũ Hồng Luyến (Đoàn Hưng Yên) chỉ ra thực trạng nhiều cơ quan lạm dụng yêu cầu người dân nộp Phiếu Lý lịch tư pháp số 2, vốn ghi cả án tích đã được xóa, gây ảnh hưởng đến việc tái hòa nhập cộng đồng. Từ đó, đại biểu đề nghị xem xét chỉ cấp một loại phiếu cho cá nhân, không phân biệt Phiếu số 1 và số 2.
Đồng thời, đại biểu đề nghị giảm thời hạn xác minh cấp Phiếu lý lịch tư pháp từ 15 ngày xuống còn 10 ngày để phù hợp với chuyển đổi số.
Góp ý hoàn thiện dự thảo Luật, đại biểu Nguyễn Văn Quân (Đoàn thành phố Cần Thơ) đề nghị mở rộng thêm thẩm quyền cấp Phiếu lý lịch tư pháp đến công an cấp xã để tạo thuận lợi cho người dân thực hiện và cũng phù hợp với tinh thần Chỉ thị số 23 của Thủ tướng Chính phủ về đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp.
Đại biểu đặt vấn đề: Trong điều kiện tổ chức chính quyền địa phương hai cấp hiện nay, nếu lý lịch tư pháp mà người dân phải lên tới trung tâm công an tỉnh, thành phố thì nhiều địa phương rất xa. Hiện nay, cũng đã liên thông về các cơ sở dữ liệu rồi. “Có chăng thì chúng ta có thể xem xét, nâng cấp cơ sở vật chất của các xã, phường để dần dần thực hiện thủ tục này cho người dân ở cấp xã”.
Trên tinh thần đó, đại biểu Nguyễn Văn Quân đề nghị cơ quan soạn thảo xem xét, nghiên cứu thiết kế đưa một điều khoản về cơ chế liên thông đối với các cơ quan liên quan để khai thác dữ liệu về lý lịch tư pháp thông qua cơ sở dữ liệu chuyên ngành của các cơ quan liên quan trong thực hiện thủ tục hành chính mà không buộc người dân phải nộp Phiếu lý lịch tư pháp.
Bày tỏ tán thành với đề xuất trên, đại biểu Hoàng Thanh Tùng (Đoàn Cần Thơ), Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp cho rằng, đề xuất mở rộng thẩm quyền cấp Phiếu lý lịch tư pháp đến công an cấp xã cần được nghiên cứu vì phù hợp với chủ trương đẩy mạnh phân cấp phân quyền và điều kiện hạ tầng, kết nối cơ sở dữ liệu như hiện nay, đồng thời, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân. dữ liệu như hiện nay, để công an xã có thể truy cập, cấp Phiếu lý lịch tư pháp cho công dân khi có yêu cầu.
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp cho biết sẽ phối hợp với cơ quan soạn thảo nghiên cứu, tiếp thu, báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Quốc hội về nội dung trên.
Đơn giản hóa thủ tục cấp phiếu, chú trọng bảo mật dữ liệu
Phát biểu tại tổ, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho biết, người dân rất mong đợi việc cải cách thủ tục cấp phiếu lý lịch tư pháp. Lần này sửa đổi Luật phải bảo đảm đơn giản hóa hồ sơ, giảm thời gian, đẩy mạnh thực hiện trực tuyến; miễn phí cho trẻ em, người cao tuổi, khuyết tật, hộ nghèo, thúc đẩy dịch vụ công mức độ 4... Vấn đề này sẽ tạo thuận lợi cho người dân vì hiện nay hầu hết xin việc, làm giấy tờ đều phải có Phiếu lý lịch tư pháp.
Cho biết, hiện nay 10% dữ liệu bị lỗi do chuyển giao thủ công, Chủ tịch Quốc hội đề nghị dự thảo Luật nên quy định lộ trình chuyển số hóa đạt 100% vào năm 2026.
Liên quan tới cải cách thủ tục cấp Phiếu lý lịch tư pháp, Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, đây là nội dung rất cần thiết. Theo đó, cần phải đơn giản hóa hồ sơ, giảm thời gian cấp phiếu và tăng cường cấp phiếu trực tuyến, tạo thuận lợi hơn cho người dân.
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho rằng, cần phải tham khảo mô hình các nước trong việc tra cứu án tích để bảo đảm tính dữ liệu, tránh sửa chữa trái phép.
Chủ tịch Quốc hội cũng lưu ý, phải quan tâm đến rủi ro bảo mật dữ liệu, đặc biệt là các dữ liệu nhạy cảm như án tích cá nhân. Theo Chủ tịch Quốc hội, trong Dự án Luật Lý lịch tư pháp sửa đổi, cần bổ sung các quy định riêng về an ninh mạng, theo tinh thần của Luật An ninh mạng 2018 và Luật An ninh mạng sửa đổi lần này. Trong xây dựng quản lý các dữ liệu lý lịch tư pháp có thể bổ sung về quy định tiêu chuẩn dữ liệu, tránh lạm dụng dữ liệu.
Chủ tịch Quốc hội đề nghị Cơ quan thẩm tra phối hợp với Cơ quan soạn thảo tiếp tục rà soát kỹ lưỡng, lắng nghe ý kiến nhiều chiều, để tiếp tục hoàn thiện dự thảo Luật.
