Nhiếp ảnh hướng về Điện Biên

Nguyễn Ánh Hiền
Hưởng ứng Năm Du lịch quốc gia 2024 có chủ đề “Vinh quang Điện Biên Phủ - Trải nghiệm bất tận” và hướng tới kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ (7/5/1954-7/5/2024), cùng với nhiều loại hình văn hóa nghệ thuật khác, nghệ thuật nhiếp ảnh cũng diễn ra phong phú và sôi nổi.
Các nhiếp ảnh gia sáng tác tác phẩm trong khuôn khổ Trại sáng tác ảnh nghệ thuật tại Điện Biên. (Ảnh: Hội Nghệ sĩ Nhiếp ảnh Việt Nam)
Các nhiếp ảnh gia sáng tác tác phẩm trong khuôn khổ Trại sáng tác ảnh nghệ thuật tại Điện Biên. (Ảnh: Hội Nghệ sĩ Nhiếp ảnh Việt Nam)

Từ triển lãm chuyên đề với những hình ảnh trên chiến trường Mường Thanh-Hồng Cúm-Him Lam... ở lòng chảo Điện Biên xưa, cho tới các cuộc thi, triển lãm ảnh về Điện Biên Phủ hôm nay… môn nghệ thuật nhiếp ảnh đã và đang phát huy vai trò và góp phần khẳng định, lan tỏa giá trị vĩ đại của Chiến thắng Điện Biên Phủ “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu” trong tiến trình lịch sử đấu tranh giữ nước của dân tộc Việt Nam nói riêng và nhân loại nói chung. Không những thế, nhiếp ảnh còn góp phần tôn vinh nét đẹp văn hóa và quảng bá cho du lịch về nguồn với Điện Biên, không chỉ ở tầm cấp quốc gia mà còn ở đẳng cấp thế giới.

Cuối tháng 12/2023, Hội Nghệ sĩ Nhiếp ảnh Việt Nam phối hợp Hội Liên hiệp Văn học nghệ thuật tỉnh Điện Biên tổ chức Trại sáng tác nhiếp ảnh nghệ thuật tại Điện Biên, quy tụ hội viên của 15 tỉnh miền núi phía bắc tham gia. Trong thời gian vỏn vẹn sáu ngày, các nghệ sĩ “phù thủy ánh sáng” đã chia thành nhiều nhóm, tiếp cận các di tích lịch sử, danh lam thắng cảnh và những nét đặc trưng văn hóa của đồng bào các dân tộc tỉnh Điện Biên để ghi lại những khoảnh khắc, những bộ ảnh từ góc nhìn và phong cách mỗi tay máy.

Ông Hồ Sỹ Minh-Phó Chủ tịch Hội Nghệ sĩ Nhiếp ảnh Việt Nam-cho biết: Trại sáng tác đã “bội thu” một “mùa vàng” tác phẩm. Nhiều tác phẩm nhiếp ảnh thực sự có giá trị về mảnh đất Điện Biên Phủ anh hùng đã được sản sinh từ Trại sáng tác này. Hơn thế, Trại sáng tác còn tạo cơ hội và môi trường sáng tác kích thích khả năng sáng tạo cho các tay máy trẻ của tỉnh Điện Biên trên cơ sở học hỏi kinh nghiệm, kiến thức và khả năng sáng tạo từ những nghệ sĩ nhiếp ảnh gạo cội.

Tại Bảo tàng Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ (phường Mường Thanh, thành phố Điện Biên Phủ, tỉnh Điện Biên), các triển lãm ảnh chuyên đề được tuyển chọn và trưng bày phục vụ khách tham quan đều là hiện vật từ Kho tư liệu vô cùng quý giá. Diễn ra từ ngày 22 đến 27/3/2024, Triển lãm ảnh “Từ Điện Biên Phủ năm 1954 đến Hà Nội-Điện Biên Phủ trên không năm 1972” do Bảo tàng Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ và Bảo tàng Chiến thắng B-52 (Bộ Tư lệnh Thủ đô Hà Nội) thực hiện, đã trưng bày 150 hình ảnh hiện vật, sắp xếp thành ba chủ đề: “Chiến thắng Điện Biên Phủ năm 1954” (tái hiện trận đánh Tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ, những quyết định chiến lược, các trận đánh tiêu biểu, diễn biến kết quả và ý nghĩa mang tới thành công của Hội nghị Genève năm 1954); “Hà Nội-Điện Biên Phủ trên không năm 1972” (khắc họa các quyết định mang tính sống còn của Đảng, Nhà nước và những gian khổ, hy sinh của quân và dân ta trong trận đối đầu chiến lược 12 ngày đêm cuối năm 1972, để cuối cùng buộc Hoa Kỳ phải nối lại đàm phán và đặt bút ký Hiệp định Paris ngày 27/1/1973; và “Hà Nội-Điện Biên ngày nay” nhằm quảng bá vẻ đẹp thiên nhiên, kiến trúc, văn hóa và các sự kiện tiêu biểu tại Thủ đô Hà Nội và tỉnh Điện Biên.

Kế tiếp ngay sau là triển lãm ảnh “Quân dân tỉnh Hòa Bình với Chiến thắng Điện Biên Phủ” do Bảo tàng Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ phối hợp Bảo tàng tỉnh Hòa Bình thực hiện, mở cửa từ ngày 1 đến 7/4. Hơn 150 hình ảnh, tài liệu được trưng bày sẽ giúp công chúng hiểu hơn về những đóng góp, nỗ lực và sự hy sinh cao cả của chiến sĩ, đồng bào các dân tộc tỉnh Hòa Bình trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp giai đoạn 1951-1952 và Chiến dịch Điện Biên Phủ năm 1954; đồng thời giới thiệu những nét tiêu biểu về văn hóa, đời sống người dân các dân tộc tỉnh Hòa Bình trong tiến trình lịch sử.

Tiếp nối tinh thần cả nước hướng về Điện Biên, từ ngày 20 đến 25/4, Trung tâm Triển lãm văn hóa nghệ thuật Việt Nam (thuộc Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) phối hợp Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Điện Biên tổ chức triển lãm “Du lịch qua các miền di sản và danh thắng Việt Nam” tại thành phố Điện Biên Phủ.

Người dân Điện Biên và du khách trong nước lẫn quốc tế đến Điện Biên dịp này sẽ có thêm một địa chỉ tham quan, chiêm ngưỡng các bức ảnh nghệ thuật ấn tượng về thiên nhiên, lễ hội, làng nghề, các điểm đến du lịch được yêu thích trên khắp mọi miền đất nước.

Bên cạnh đó, cuộc thi ảnh “Lung linh miền hoa Ban” cũng mang đến nhiều khoảnh khắc độc đáo, giàu cảm xúc cho người xem trên nền tảng mạng xã hội. Được Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Điện Biên phát động nhằm tôn vinh vẻ đẹp Điện Biên gắn với loài hoa Ban Tây Bắc đặc trưng, cuộc thi không giới hạn số lượng tác phẩm, không phân biệt tác phẩm chụp bằng các thiết bị kỹ thuật số (thời hạn nhận ảnh dự thi từ ngày 20/4 và dự kiến trao giải vào đầu tháng 5/2024).

Cũng trong dịp này, cuốn sách ảnh “Điện Biên Phủ xưa và nay” - một sáng kiến của Hội Nhiếp ảnh Thành phố Hồ Chí Minh - cũng đang trong quá trình hoàn thiện cuối cùng, để bổ sung, lưu giữ những khoảnh khắc lịch sử của Chiến thắng Điện Biên Phủ, phản ánh những đổi thay nhanh chóng của mảnh đất Điện Biên kể từ sau dấu mốc bằng vàng ngày 7/5/1954. Ấn phẩm mong muốn tri ân một cách thiết thực nhất các thế hệ cha ông đã hy sinh vì độc lập tự do của Tổ quốc; góp phần khơi dậy niềm tự hào và lan tỏa những hình ảnh Điện Biên ngày mới đến với bạn bè trong và ngoài nước.