
Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Thành phố cho biết, tính chung từ đầu năm đến nay, số ca tay chân miệng tích lũy đã vượt 23.000 trường hợp, tập trung chủ yếu ở địa bàn đông dân cư như phường Dĩ An, phường Hiệp Bình, phường Tân Thới Hiệp,.. Sự gia tăng nhanh chóng này đặt ra yêu cầu cấp thiết về phòng ngừa chủ động, không để dịch bệnh lan rộng.
Mùa cao điểm bệnh tay chân miệng
Theo Bác sĩ Trương Hữu Khanh, Phó Chủ tịch Liên chi hội Truyền nhiễm Thành phố Hồ Chí Minh, bệnh tay chân miệng thường bùng phát theo mùa, đặc biệt từ tháng 10 đến tháng 12 hằng năm. Đây là thời điểm giao mùa, khi thời tiết ẩm và virus dễ lây lan.
“Trẻ dưới 5 tuổi, đặc biệt là dưới 3 tuổi chiếm phần lớn số ca mắc tay chân miệng do hệ miễn dịch của trẻ còn yếu và chưa hình thành kháng thể tự nhiên”, Bác sĩ Khanh cho biết.

Bệnh tay chân miệng có thể khởi phát đột ngột với triệu chứng sốt nhẹ, đau họng, nổi bóng nước ở lòng bàn tay, lòng bàn chân hoặc trong miệng. Tuy nhiên nếu phụ huynh chủ quan, bệnh có thể chuyển biến nguy hiểm, đặc biệt là khi do virus EV-A71 gây ra, đây là loại virus có thể dẫn đến biến chứng thần kinh nghiêm trọng như viêm màng não, liệt chi hoặc thậm chí tử vong.
Bác sĩ Khanh cho biết thêm: “Điều đáng lo ngại là nhiều phụ huynh dễ nhầm bệnh tay chân miệng với sốt siêu vi thông thường. Khi thấy trẻ sốt cao, nổi ban nhưng chưa được thăm khám sớm, bệnh có thể diễn tiến nặng chỉ trong 24-48 giờ”.
Trước diễn tiến phức tạp của bệnh tay chân miệng, Sở Y tế Thành phố Hồ Chí Minh đã chủ động triển khai hàng loạt biện pháp kiểm soát, trong đó tập trung công tác phối hợp ngành giáo dục để truyền thông phòng bệnh hiệu quả trong học sinh.
Tiến sĩ Nguyễn Văn Vĩnh Châu, Phó Giám đốc Sở Y tế Thành phố cho biết: “Chúng tôi đã đề nghị Sở Giáo dục và Đào tạo chỉ đạo các trường mẫu giáo, nhà trẻ tăng cường vệ sinh, khử khuẩn hàng ngày, trang bị đầy đủ xà phòng, dung dịch rửa tay, đồ dùng riêng cho từng trẻ và đặc biệt là phát hiện sớm trẻ có dấu hiệu bệnh để cách ly ngay”.
Không chỉ ở trường học, công tác giám sát bệnh tay chân miệng được ngành y tế yêu cầu tăng cường tại phường, xã, khu dân cư.

Chính quyền địa phương phải phối hợp với y tế cơ sở để tuyên truyền, kiểm tra và xử lý ổ dịch kịp thời, tránh để bệnh lây lan trong cộng đồng.
Hiện Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Thành phố cũng đang thực hiện giám sát liên tục trên hệ thống báo cáo bệnh truyền nhiễm của ngành, đồng thời phối hợp với các bệnh viện Nhi đồng 1, Nhi đồng 2, Nhi đồng Thành phố tổ chức tập huấn chuyên môn cho các cơ sở y tế nhằm nâng cao năng lực chẩn đoán, điều trị và phòng ngừa lây nhiễm chéo.
Phòng bệnh ngay từ gia đình
Các chuyên gia y tế nhấn mạnh, cách phòng bệnh tay chân miệng hiệu quả nhất chính là lưu tâm đến thói quen sinh hoạt hằng ngày, người dân cần thực hiện nghiêm túc “3 sạch”.
Gồm ăn uống sạch: Ăn chín, uống chín, dùng nước sạch, dụng cụ ăn uống phải được tráng nước sôi, không dùng chung.
Ở sạch: Thường xuyên lau rửa đồ chơi, tay nắm cửa, bàn ghế, sàn nhà bằng xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn.
Bàn tay sạch: Rửa tay bằng xà phòng trước và sau khi chăm trẻ, sau khi thay tã, đi vệ sinh, trước khi ăn hoặc chế biến thức ăn.
Ngoài ra khi trẻ nhiễm bệnh, phụ huynh cần cho trẻ nghỉ học để tránh lây cho bạn học. Lưu ý, không làm vỡ các nốt phỏng vì dễ gây nhiễm trùng và phát tán virus, đồng thời, phụ huynh cần tăng cường dinh dưỡng cho trẻ ăn thức ăn mềm, dễ nuốt để nhanh hồi phục.
Theo hướng dẫn của ngành y tế, trẻ cần được đưa đến cơ sở y tế ngay khi có các dấu hiệu cảnh báo như sốt cao không hạ, nôn ói nhiều, lên cơn co giật, lơ mơ, khó thở hoặc giật mình liên tục, trên da nổi bóng nước lan rộng, chảy dịch, có mùi hôi.

Thực hiện khuyến cáo của Sở Y tế, các bệnh viện nhi tại Thành phố Hồ Chí Minh đã chuẩn bị sẵn sàng khu điều trị riêng cho bệnh tay chân miệng, bảo đảm hạn chế tối đa nguy cơ lây nhiễm chéo.
Các mẫu bệnh phẩm nghi nhiễm virus EV-A71 được các cơ sở y tế gửi đến Viện Pasteur Thành phố Hồ Chí Minh để xét nghiệm, giúp cơ quan y tế nắm rõ diễn biến chủng virus, có biện pháp đối phó hiệu quả.
Chuyên gia y tế cho biết, đến nay bệnh tay chân miệng chưa có vắc xin phòng ngừa đặc hiệu nhưng ý thức cộng đồng và thói quen vệ sinh cá nhân có thể giúp giảm nguy cơ lây nhiễm đến 70%.
Trong bối cảnh số ca mắc trên toàn quốc đã vượt 50.000 ca, tay chân miệng không còn là câu chuyện của riêng ngành y tế mà là thước đo ý thức phòng bệnh của cả cộng đồng.
Mỗi hành động nhỏ khi rửa tay bằng xà phòng, khử khuẩn đồ chơi, giữ trẻ ở nhà khi có bệnh, có thể góp phần ngăn chặn nguy cơ một ổ dịch bùng phát.