Phát biểu khai mạc Hội thảo, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Bùi Thanh Sơn nhấn mạnh, ngành Ngoại giao có một vinh dự vô cùng đặc biệt là được Chủ tịch Hồ Chí Minh trực tiếp chỉ đạo, rèn luyện và dìu dắt trên cương vị Bộ trưởng Ngoại giao đầu tiên. Kế thừa truyền thống ngoại giao của ông cha qua hàng ngàn năm lịch sử dựng nước và giữ nước, dưới ánh sáng của Đảng và Tư tưởng ngoại giao Hồ Chí Minh suốt chặng đường 80 năm qua, Ngoại giao Việt Nam đã luôn tận tụy phụng sự quốc gia, dân tộc, có nhiều đóng góp xứng đáng vào những thành tựu chung, có ý nghĩa lịch sử của đất nước.
Nhấn mạnh đến những thành tựu và đóng góp của ngành ngoại giao, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Bùi Thanh Sơn khẳng địn, thứ nhất, Ngoại giao Việt Nam đã đóng góp xứng đáng vào việc hoàn thành thắng lợi sự nghiệp đấu tranh giành độc lập dân tộc, thống nhất đất nước.
Thứ hai, Ngoại giao Việt Nam luôn khẳng định vai trò tiên phong trong việc duy trì môi trường hòa bình, ổn định, thu hút các nguồn lực và điều kiện thuận lợi bên ngoài phục vụ hai nhiệm vụ chiến lược là xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Thứ ba, ngoại giao đã góp phần quan trọng nâng cao vị thế đất nước, đưa Việt Nam từ chỗ không có tên trên bản đồ chính trị thế giới đến vai trò, vị trí ngày càng tăng trong nền chính trị thế giới, kinh tế toàn cầu và văn minh nhân loại.
Thứ tư, công tác xây dựng ngành, xây dựng đội ngũ cán bộ Ngoại giao đạt nhiều thành tựu vượt bậc.
“Nhìn lại chặng đường vẻ vang đã đi qua, chúng ta càng nhận thức rõ về sứ mệnh nặng nề nhưng cũng đầy vinh quang của ngoại giao Việt Nam trong kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Đó là phải tiếp tục phát huy vai trò tiên phong trong duy trì môi trường hòa bình, ổn định, thu hút các nguồn lực và điều kiện thuận lợi bên ngoài đóng góp đắc lực vào việc thực hiện các mục tiêu chiến lược của đất nước, đặc biệt là các mục tiêu phát triển 2030 và 2045 mà Đại hội Đảng lần thứ XIII đã đề ra.
Đặc biệt, sau khi hợp nhất Ban Đối ngoại Trung ương và tiếp nhận một phần nhiệm vụ của Ủy ban Đối ngoại Quốc hội, ngành Ngoại giao đứng trước cơ hội phát huy cao độ hơn nữa sức mạnh tổng hợp của đối ngoại Đảng, ngoại giao Nhà nước và đối ngoại Nhân dân để đảm đương tốt vai trò tiên phong và nhiệm vụ trọng yếu, thường xuyên mà Đảng, Nhà nước và Nhân dân giao phó” - Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Bùi Thanh Sơn nhấn mạnh.
Tại Hội thảo, các đại biểu đã tập trung tổng kết thực tiễn lịch sử 80 năm, góp phần hoàn thiện lý luận của nền ngoại giao Việt Nam hiện đại trên cả hai mặt là công tác đối ngoại và xây dựng ngành, đặc biệt là rút ra các bài học kinh nghiệm vẫn còn nguyên giá trị trong tình hình mới để triển khai đồng bộ, hiệu quả nền ngoại giao toàn diện, hiện đại, chuyên nghiệp với 03 trụ cột đối ngoại Đảng, ngoại giao Nhà nước và đối ngoại nhân dân.
Xác định nội hàm của của ngoại giao trong kỷ nguyên mới, đặc biệt là cụ thể hóa nhiệm vụ “trọng yếu, thường xuyên”. Đề xuất biện pháp thể chế hóa hơn nữa phối hợp quốc phòng - an ninh - đối ngoại cũng như giữa đối ngoại với kinh tế - xã hội và văn hóa theo cách tiếp cận liên ngành, đa ngành của ngoại giao hiện đại. Để thực sự là “trọng yếu, thường xuyên”, ngoại giao cần phối hợp với các ban, bộ, ngành, địa phương, doanh nghiệp như thế nào.
Đưa ra biện pháp nâng cao hiệu quả của công tác đối ngoại, ngoại giao trong tình hình mới. Đề xuất ý tưởng, giải pháp để thực sự chuyển trạng thái và cách tiếp cận từ thụ động sang chủ động, từ tiếp nhận sang định hình, từ tham gia sang đóng góp…
Các đại biểu cũng đề xuất những sáng kiến, giải pháp cho công tác xây dựng ngành Ngoại giao, những biện pháp nâng cao chất lượng công tác nghiên cứu, dự báo, tham mưu định hướng chiến lược cho Đảng và Nhà nước. Từ đó, ngành Ngoại giao sẽ có thêm nhiều sản phẩm “mang tính cột mốc” như Nghị quyết 13 về nhiệm vụ và chính sách đối ngoại trong tình hình mới, Nghị quyết 22 về hội nhập quốc tế và gần đây là Nghị quyết 59 về hội nhập quốc tế trong tình hình mới cũng như nhiều Nghị quyết, Kết luận, Chỉ thị khác… của Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư.
