"Mổ xẻ" trái phiếu Nhóm một doanh nghiệp năng lượng, bất động sản: Vi phạm Hồ sơ và Ngân hàng bị nêu tên

Kết luận thanh tra của Thanh tra Chính phủ (TTCP) về trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) riêng lẻ giai đoạn 2015–2023 đã chỉ ra các vi phạm trong phát hành TPDN của nhóm một doanh nghiệp năng lượng, bất động sản, đặc biệt là thiếu sót trong hồ sơ và công bố thông tin, đồng thời nêu rõ trách nhiệm của Ngân hàng S.H. trong việc mua trái phiếu để cơ cấu lại nợ vay.

07 TCPH thuộc Nhóm một doanh nghiệp năng lượng, bất động sản đã phát hành thành công 49 mã TPDN riêng lẻ với tổng giá trị 18.210 tỷ đồng trong giai đoạn 2015-30/6/20231.

Mục đích phát hành là sử dụng vốn để thực hiện các dự án do TCPH làm chủ đầu tư. Trong đó, 06 TCPH thực hiện dự án nhà máy điện gió với tổng giá trị phát hành 9.510 tỷ đồng. 01 TCPH thực hiện dự án bất động sản (tại Long An) với tổng giá trị phát hành 8.700 tỷ đồng. Nhà đầu tư sơ cấp của toàn bộ trái phiếu do 07 TCPH này phát hành là một Ngân hàng S.H.

Đến 30/6/2023, còn 45 mã TPDN đang lưu hành với tổng giá trị 17.635 tỷ đồng. Các TCPH không có nợ quá hạn thanh toán đối với gốc, lãi TPDN, ngoại trừ CTCP Phong điện Y.T

Thanh tra Chính phủ đã chỉ ra các vi phạm của 07 TCPH liên quan đến hồ sơ phát hành TPDN và nghĩa vụ công bố thông tin.

Cụ thể, Công ty TNHH Điện gió P. H - Duyên Hải 1 và CTCP Phong điện Y.T không nêu cụ thể việc sẽ sử dụng một phần tiền thu được từ TPDN để thanh toán cho các hợp đồng vay trước đó để thực hiện dự án điện gió.

Công ty TNHH Điện gió Điện gió P. H - Duyên Hải 1 và Công ty TNHH Điện gió H.Đ 2 có Bản CBTT trước phát hành không nêu rõ thời gian giải ngân nguồn vốn từ TPDN.

CTCP Phong điện Y.T có Bản CBTT trước phát hành không có đầy đủ nội dung theo mẫu (thiếu chi tiết tài sản, giá trị tài sản, tên tổ chức định giá...).

Toàn bộ 07/07 TCPH thực hiện chưa đúng quy định về CBTT. Ví dụ: 01 TCPH (Công ty TNHH Điện gió H.Đ 2) không CBTT báo cáo tình hình sử dụng nguồn vốn; 06/07 TCPH CBTT không đúng thời hạn.

Ngân hàng S.H là nhà đầu tư TPDN đối với 16 mã TPDN của Công ty TNHH Điện gió Phước Hữu - Duyên Hải 1 (1.000 tỷ đồng) và 06 mã TPDN của CTCP Phong điện Yang Trung (1.050 tỷ đồng).

Trong đó, Công ty TNHH Điện gió P.H - Duyên Hải 1 đã sử dụng 540,02 tỷ đồng, CTCP Phong điện Y.T sử dụng 355,26 tỷ đồng từ nguồn vốn TPDN để trả nợ vay trước đó cho Ngân hàng S.H.

Hành vi này chưa đúng quy định tại khoản 2 Điều 1 Thông tư số 15/2018/TT-NHNN về việc tổ chức tín dụng không được mua trái phiếu doanh nghiệp có mục đích cơ cấu lại các khoản nợ của chính doanh nghiệp phát hành.

CTCP Phong điện Y.T đã chậm thanh toán 68,206 tỷ đồng tiền gốc và 25,747 tỷ đồng tiền lãi trái phiếu của kỳ thanh toán ngày 22/3/2023, vi phạm trách nhiệm thanh toán gốc, lãi đúng hạn.

Đối với 06 TCPH thực hiện dự án điện gió/điện mặt trời, việc kiểm tra cho thấy tiền từ TPDN được chuyển về "Tài khoản Dự án" tại Ngân hàng S.H và được sử dụng cho các hạng mục dự án như thiết bị, vật tư, chi phí quản lý, phù hợp với mục đích phát hành. 04 dự án điện gió đã được nghiệm thu hoàn thành và đưa vào sử dụng.

TTCP đã kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo Thanh tra Ngân hàng Nhà nước rà soát việc Ngân hàng S.H mua 16 mã TPDN của Công ty TNHH Điện gió P.H - Duyên Hải 1 và 06 mã TPDN của CTCP Phong điện Y.T theo quy định về cho vay đảo nợ. Đồng thời, yêu cầu các TCPH phải chấm dứt các hành vi vi phạm, khắc phục các tồn tại về hồ sơ, CBTT, đồng thời thực hiện nghĩa vụ thanh toán đầy đủ, đúng hạn tiền gốc, lãi TPDN.

Xuân Mai